Mischa Brendel
Biorob, de tweejaarlijkse internationale conferentie over biomedische robotica en biomechatronica werd dit jaar in de Grolsch Veste in Enschede gehouden, van 26 tot en met 29 augustus.
Wie bij biomechatronica denkt aan protheses en exoskeletten heeft het bij het juiste eind: deze onderwerpen kwamen tijdens Biorob overvloedig aan bod. Toch is de internationale conferentie een stuk meer dan dat.
Dat werd vooral duidelijk bij de presentatie van de Chinese keynote spreker dr. Shigeo Hirose, professor aan het Tokyo Institute of Technology. Shigeo is tevens ceo van HiBot, een bedrijf dat zich specialiseert in robotoplossingen. Hij is vooral bekend om zijn robotslangen, robots geïnspireerd op echte slangen. ‘Een slang is in essentie een dunne draad, maar kan wel vloeiende bewegingen maken en veel diverse taken uitvoeren’, vertelt hij. Daarom koos hij dit dier als de inspiratie voor zijn robots, die hij al sinds de jaren ’70 bouwt. Door het gedetailleerd bestuderen van slangen wist hij een eigen robotslang te ontwikkelen, die intussen in vele versies bestaat. Shigeo: ‘Ik heb nooit geprobeerd om slangen te imiteren; ik wou simpelweg de controle over mijn robot vergroten.’ Dat concept, niet imiteren maar rechtstreeks een oplossing voor het probleem vinden, vertaalt zich door naar zijn bedrijf HiBot. ‘Wanneer iemand naar ons toe komt met een probleem, dan kijken we naar wat de beste oplossing voor dat probleem is, niet hoe we onze robotslangen het beste in kunnen zetten voor dit probleem.’
Zich doodstaren op het inzetten van een ontwikkelde robot voor een probleem, is een val waar velen intrappen, denkt ook prof.dr. Steve Collins, een andere keynote spreker en hoogleraar werktuigbouwkunde aan Stanford University. Zijn onderzoekslab richt zich op robotprotheses die aan het been worden gedragen en de mobiliteit van de drager verbeteren, vertelt hij. Daarbij kan het gaan om mensen bij wie een been is geamputeerd, mensen die een beroerte hebben gehad, of mensen die lange afstanden moeten lopen. Collins: ‘We moeten het ontwerpproces herzien. Het is niet de robotkant die moeilijk is te ontwikkelen, maar de menselijke.’ Het is volgens hem niet zo moeilijk om een robotprothese te ontwikkelen die aan de gestelde eisen voldoet, maar wél een die ook nog eens goed samenwerkt met de patiënt die hem gebruiken moet. ‘Een robotprothese die prima werkt voor de ene patiënt, kan voor een andere patiënt zelfs nadelig werken.’ Zijn lab richt zich dan ook vooral op het verrichten van metingen aan de patiënt, om zo een oplossing op maat te kunnen bieden.
Lees verder onder de foto
De robotvalk van Clear Flight Solutions vertoont zijn kunstjes (copyright: Gijs van Ouwerkerk)
Behalve presentaties, waren er ook demonstraties bij Biorob. Een grote publiekstrekker was de robotvalk van Clear Flight Solutions, die speciaal voor de bezoekers wat rondjes boven het voetbalveld vloog en kunstjes vertoonde. Ook binnen was er van alles te zien; hier sprong de demonstratie van de Cybathlon eruit, waarbij er met robotprotheses over een klein uitgezet parcours werd gelopen. ‘In 2016 vond de eerste Cybathlon in Zürich plaats, waar in 2020 ook de tweede zal plaatsvinden’, vertelt promovendus Marie Georgarakis van de ETH Zürich. De Cybathlon is een sportevenement met verschillende onderdelen, waarbij onder meer sporters met verschillende typen robotprotheses het tegen elkaar opnemen. Georgarakis: ‘Het doel van de Cybathlon is om onderzoekers en bedrijven te motiveren meer te investeren in het ontwikkelen van robotprotheses, maar ook om het publiek te informeren over de beperkingen van de huidige apparaten.’
Lees verder onder de foto
De Cybathlon-demonstratie (copyright: Gijs van Ouwerkerk)
En dat is ook de belangrijkste conclusie van Biorob 2018: hoe indrukwekkend de ontwikkelingen ook zijn, biomedische robotica en biomechatronica staat pas in de kinderschoenen en betreft veelal maatwerk. Keynote spreker prof.dr.ir. Albert van den Berg, gespecialiseerd in micro- en nano-fluïdica en lab-on-a-chip-technologie, komt in zijn onderzoeksgebied veel medische uitdagingen tegen. Zo ontwikkelde zijn onderzoeksteam een lab-on-a-chip dat de vorming van trombose in aderen simuleert. Als het aan Van den Berg ligt, heeft iedereen straks zijn eigen persoonlijke testlab: een virtueel alter ego om ziektes te voorkomen en te genezen. De verwachtingen in de biomedische robotica zijn hooggespannen.
Albert van den Berg krijgt uitleg over een exoskelet (copyright: Gijs van Ouwerkerk)
