Nieuws
0

‘Onze armoede mag niet jullie klimaatstrategie zijn’

Gerald Schut

Een  sterk nieuw boek onderstreept de noodzaak van nieuwe technologie voor een succesvolle en eerlijke wereldwijde energietransitie.

De CO2-emissie per eenheid productie ligt wereldwijd nog op hetzelfde niveau als in 1990, maar doordat de wereldeconomie sterk gegroeid is, is de totale jaarlijkse uitstoot nu ruim anderhalf keer hoger. De Australische hoogleraar Jonathan Symons pleit in een overtuigend en degelijk boek voor drastisch opgeschroefde publieke investeringen in de ontwikkeling van radicaal nieuwe schone technologieën als meest doeltreffende en rechtvaardige strategie om klimaatdoelen te realiseren.

Het aandeel van energie in publieke onderzoekuitgaven is sinds 1980 gedaald van 11 % in 1980 naar 5 % in 2014, terwijl economische modellen voor de meest kosteneffectieve weg naar een klimaatneutrale wereldeconomie uit gaan van verhoogde investeringen in innovatie met een factor 3 tot 10. Vooralsnog verzaken overheden grandioos. Volgens het Innovation Tracking Framework van het IEA lagen in 2018 slechts 4 van de 38 doelen voor 2030 (zonne-energie, verlichting, data centra en elektrische auto’s) op schema.

Symons ziet publiek onderzoek naar schone technieken (zoals batterijen voor seizoensopslag, CO2-neutrale industriële processen, genetisch verbeterde gewassen, kweekvlees, CO2-afvang en nieuwe generaties kernreactoren en zonnepanelen) als een klassiek sociaaldemocratische oplossing voor het klimaatprobleem. Meer dan helft van de wereldbevolking leeft van minder dan $ 8 per dag. In energiezuinige scenario’s is er weinig ruimte voor welvaartsverbetering van die 4 miljard mensen. ‘Een klimaatstrategie die ervan uit gaat dat de helft van de mensheid in energiearmoede zal blijven is zowel onrechtvaardig als ineffectief,’ schrijft Symons. ‘Onze armoede mag niet jullie klimaatstrategie zijn,’ citeert hij de Indiase econoom Samir Saran.

Symons haalt de beroemde statisticus Hans Rosling aan, die de mensheid in 4 categorieën indeelde 1 miljard vuurmensen (zonder elektriciteit), 3 miljard lampmensen (met toegang tot een wisselvallig stroomnet), 2 miljard wasmachine-mensen en 1 miljard vliegtuigmensen. Zelfs als iedereen het wasmachine-niveau zou accepteren (dus zonder vliegreizen, airconditioning en personenauto’s), zou de energievraag anderhalf keer zo hoog zijn als nu.

Symons trekt een parallel met de ontluikende aids-epidemie aan het begin van de jaren 80. De eerste reacties waren enerzijds moraliserend (‘drugsgebruikers, homoseksuelen en prostitués moeten hun zondige leven beteren’) of ontkenden anderzijds glashard het probleem. Pas door de ontwikkeling van ARVs en nieuwe paramedische praktijken werd de epidemie ingedamd. Zo kreeg ook de uitbanning van CFKs die de ozonlaag aantastten pas vleugels toen zich in de vorm van HFKs een technisch alternatief aandiende. Symons ziet deze succesvolle strategie als de enige oplossing voor het klimaatprobleem, die geen draconische inperkingen van de vrijheid vergt én kans van slagen heeft. Pas als schone energiesystemen goedkoper wordt dan fossiele, zullen ook arme of onwillige landen die omarmen. Een belangrijk praktisch voordeel: voor innovatie is geen moeizame internationale samenwerking nodig. Innovatiegericht nationaal energiebeleid kan internationale systeemverandering verwezenlijken.

 

Onderwerp:
DuurzaamheidMilieu

Meer relevante berichten

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Nieuwsbrief

Relevante berichten
×