Opinie&Analyse

Het was zo’n voorbeeldig merk, Toyota. Sinds de Prius, de in 1997 gelanceerde hybride die als eerste niet alleen op benzine maar ook op elektriciteit reed, wordt het Japanse bedrijf omarmd als automaker van de toekomst, innovatief en groen, een imago dat werd versterkt door de kopers die zich dat imago eigen maakten. Prius-progressieven, heten ze in hier in de Verenigde Staten: aan de auto kun je al zien hoe ze over abortus denken.

Afgelopen anderhalve maand speelde er een kleine quantumrel. Eind september lekte een wetenschappelijke artikel uit waarin onderzoekers van Google schreven dat ze quantumsuperioriteit hadden bereikt.

Amerikaanse onderzoekers maken zich zorgen dat kwaadwillende mogendheden of criminelen een genetische database kunnen bouwen, waarmee bijna iedere Amerikaan genetische geïdentificeerd kan worden. De benodigde informatie ligt als publieke informatie voor het grijpen in de populaire online genealogie-databank GEDmatch. Op GEDmatch kunnen gebruikers hun genetisch profiel uploaden, dat ze via populaire diensten als 23AndMe voor € 100 à 200 hebben laten vaststellen. GEDmatch bevat meer dan een miljoen profielen en biedt ongekende zoekmogelijkheden, waarmee gebruikers eenvoudig onbekende familieleden kunnen opsporen.

Iedere Star Trek-liefhebber die telkens met frisse tegenzin staat te koken, hoopt op de dag dat het geen sciencefiction meer zal zijn: de replicator. De replicator is een machine die dingen kan maken met pure energie – reserve-onderdelen, medicamenten, voedsel – door de herschikking van subatomaire deeltjes. De replicator is een moleculaire assembler. Je uit je wens (Tournedos met bearnaisesaus! bijvoorbeeld) en de replicator laat de maaltijd magisch voor je ogen materialiseren.

Terwijl het in het klimaatakkoord vrijwel uitsluitend gaat over zonne-energie, windenergie en waterstof, zien we steeds vaker artikelen in de media verschijnen die een serieuze lans breken voor kernenergie. Ook lijkt de publieke opinie acht jaar na Fukushima langzaam te verschuiven. Elsevier kwam begin oktober met een omslagartikel met 64 vragen over kernenergie. Weinig nieuwswaarde, maar het belicht toch wat interessante feitjes. In een gemiddelde kuub zand in Nederland zou al 1 gram uranium zitten en naast een kolencentrale sta je aan meer radioactieve straling bloot dan naast een kerncentrale.

Mijn kapper is een zelfverklaard ‘influencer’. Sterker nog: ze doet dat zó goed, dat influencen, dat ze nu gekapt is met knippen. Opvallend, want mijn (ex-)kapper heeft ‘maar’ 3.380 (waarschijnlijk inmiddels 3.381) Instagram-volgers. Maar dat is júist hartstikke waardevol, vertrouwt ze me toe. Dat maakt haar namelijk een ‘nano-influencer’. Zo heet dat, als je minder dan tienduizend mensen beïnvloedt op social media.

Vorige maand vond op Terschelling de tiende editie plaats van Springtij, een driedaags evenement waar vertegenwoordigers van energiebedrijven, banken, ministeries en milieuorganisaties nadenken over duurzaamheidsvraagstukken. Onder het motto ‘Morgen is allang begonnen’ was dit jaar één van de vragen op het programma in hoeverre klimaatdoelstellingen het bevorderen van een circulaire economie in de weg staan. Of zoals, een deelnemer het verwoordde: ‘Het dilemma waar je nu als consument voor staat is: moet ik doorgaan met het gebruik van een onzuinig apparaat of moet ik een nieuw apparaat kopen dat wél zuinig is maar nog niet circulair ontworpen?’

De ammoniak-uitstoot is in Nederland sinds 1990 met 60 % afgenomen, evenals die van NOx. Waarom zit Nederland dan nu plotseling tegen zijn stikstofplafond? ‘Dat komt doordat de kritische depositiewaarde (KDW) voor stikstof - de optelsom van ammoniak en NOx - in twee derde van de natuurgebieden nog steeds met een factor anderhalf tot 2 wordt overschreden,’ zegt stikstofdeskundige Jan Willem Erisman. Het Programma Aanpak Stikstof (PAS) uit 2015 was op papier een uitstekende deal voor de natuur: voor iedere 2 eenheden stikstofreductie, mag er 1 eenheid bijkomen. Het probleem is, dat daarvoor lange termijn-beleid ontbrak, zegt Erisman. ‘Omdat de stikstofdepositie onvoldoende daalt, besloot de Raad van State het PAS af te wijzen. Je mag niet extra uitstoten als je geen garanties kan bieden dat de natuurkwaliteit behouden blijft.’

Toen een paar honderdduizend kinderen hier vorige week de straat op gingen om te protesteren tegen de klimaatverandering, kregen ze onder meer te horen dat ze ‘niet geletterd en gecijferd’ genoeg waren, of te jong, en waarom gingen ze niet naar school, om eerst verder te leren?

Twee voorlichtingsavonden (Dokkum en het Amelandse Nes) hebben recent veel publiciteit veroorzaakt. Dat komt door een gedurfd plan van Rijkswaterstaat om een trein- of verkeerstunnel te graven onder de Waddenzee van Holwerd naar Ameland.