Opinie&Analyse

Bij alle ophef over een majesteitelijke vliegvakantie naar Griekenland geeft de Britse prins William het goede voorbeeld met zijn dit jaar aangekondigde Earthshot Prize. De komende 10 jaar zijn er jaarlijks 5 prijzen van £1 miljoen per stuk voor wilde ideeën om milieuproblemen op te lossen. De prijzen worden, in tegenstelling tot oeuvre-bekroningen als de Nobelprijs en de Finse Millennium Technology Prize, besteed aan de realisatie van het idee zelf. De verwijzing naar de Moonshot van John F. Kennedy (binnen 10 jaar een man op de maan) is bewust. Gezamenlijke grote doelen inspireren.

Zijn de coronamaatregelen die het kabinet op 28 september aankondigde voldoende om overbelasting van de zorg te voorkomen? Die vraag houdt ons deze week, maar mogelijk ook nog enkele jaren bezig. Een vaccin wordt als heilige graal gezien, maar het is nog maar de vraag hoe en of de mens blijvende weerstand tegen covid-19 kan opbouwen en of een snel ontwikkeld vaccin veilig genoeg is.

Vroeger dacht ik dat technologie de neiging had de mensheid verder te brengen. Ja, er zitten nadelen aan apparaten en uitvindingen en bovendien kun je ze meestal niet alleen met goede maar ook met slechte bedoelingen gebruiken, maar op lange termijn, met de nodige aanpassingen, wordt de mens er gelukkiger van. Dacht ik.

Alle Boeing’s van het type 737 MAX staan nog steeds aan de grond na het neerstorten van een Lion Air vlucht in Indonesië (oktober 2018) en een Ethiopian Airlines vlucht (maart 2019). Boeing ontwierp en bouwde een vliegtuig met een SPOF, single point of failure.

Toch nog even over het rapport ‘Woonlastenneutraal koopwoningen verduurzamen’, dat het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) eind augustus presenteerde. In veel media werd het opgepikt met als strekking dat het voor de meeste woningeigenaren verstandiger zou zijn om isolatie en zonnepanelen uit te stellen. ‘Verduurzamen eigen woning financieel onaantrekkelijk,’ kopte het PBL zelf. En: ‘Met de huidige investeringslasten en regelingen is verduurzamen voor vrijwel niemand rendabel.’

Wie kennisneemt van ‘het beste beschikbare wetenschappelijk advies’, zal al snel tot de conclusie komen dat de beweringen van de Franse milieuorganisatie Bloom over de pulsvisserij niet deugen. Of de wetenschappelijke bewijslast ook het Europese Hof van Justitie kan overtuigen, moet dit najaar blijken.

‘Elektriciteit en waterstof zijn de belangrijkste energiedragers van de toekomst’, zegt waterstofprofessor Ad van Wijk in de Green Leaders podcast die begin september verscheen. Die gedachte wordt steeds breder gedeeld. Zo pleitte minister Eric Wiebes in juni, samen met Duitsland, Frankrijk, België, Luxemburg, Oostenrijk en Zwitserland bij de Europese Commissie ervoor om waterstof een grotere rol te geven in de EU. Wiebes denkt dat grootschalig gebruik van waterstof nodig is om de klimaatdoelen in 2050 te halen.

Nederland steekt € 75 miljoen in innovatieve methoden om woningen te verduurzamen (zie TW 11/12, p. 9). Dat is een mooi bedrag, maar het valt uiteraard in het niet bij de kosten om die verduurzaming ook daadwerkelijk door te voeren. Een onlangs verschenen rapport van het Delftse onderzoekbureau ABF Research in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken werpt daar een licht op.

We slaan ons nog steeds door het Coronaceen. Mijn opa Keizer, rasechte Amsterdammer, zei altijd: ‘Alles went, zelfs hangen’. Het afgelopen half jaar in een notendop. Keert de vanzelfsprekendheid van fysieke nabijheid, van een hand of een omhelzing ooit nog terug? Zelfs een minister vergat zijn eigen regels. Wie kan nog een film of serie bekijken zonder de bijna schrikachtige constatering dat men geen 1,5 m afstand houdt? Covid-19 blijft nog wel even.

Zo heb je nog nooit van een pakkend 80 jaar oud concept gehoord en dan komt het plots van alle kanten. Op vakantie vertelde iemand me dat de hedendaagse westerse mens over gemiddeld honderd tot tweehonderd 'energieslaven' kan beschikken. Eén energieslaaf is de fictieve hoeveelheid energie die een mens met spierkracht kan leveren. Vervolgens bleek hoogleraar duurzaam bouwen Andy van den Dobbelsteen (TU Delft) die binnenkort te gast in de TW-podcast een mooi filmpje van het concept gemaakt te hebben. In een huishouden waar energie door menselijke roeiers geleverd wordt moeten drie roeiers vol aan de bak zodra het koffiezetapparaat aangaat en is een peloton van 30 sporters nodig voor het douchewater.