Opinie&Analyse

Als de machtigste man ter wereld van sociale media wordt gegooid omdat hij zijn macht misbruikt, zijn er kennelijk machten die groter zijn dan hij – dat is een constatering die tegelijk geruststellend en schokkend is. Geruststellend, omdat er dus toch grenzen zijn aan wat deze man kan doen. Schokkend, omdat die grenzen worden bepaald door entiteiten waar we nóg minder vat op hebben.

Na decennia van veelbelovend wetenschappelijk onderzoek en 'stippen op de horizon' zijn er nu enkele goedgekeurde medische behandelingen op basis van gentherapie. De laatste betreft Luxturna dat een variant van de erfelijke netvliesaandoening Retinitis Pigmentosa (RP) aanpakt en waar de NOS begin januari over berichtte.

Tijdens de coronacrisis neemt digitalisering een vlucht. We zitten dagelijks in online vergaderingen en in binnen- en buitenland wordt aan corona-apps gewerkt om met kunstmatige intelligentie (AI)  en robots corona het hoofd te bieden. Wanneer robots met AI worden uitgerust veranderen die van mechanische verlengstukken tot intelligente actoren waarmee mensen samenwerken en het is vooralsnog niet duidelijk welke risico’s mensen lopen. Want wat doen we als er niet van uit kunnen gaan dat de mens de intelligentste schakel is?

In zijn populairwetenschappelijke bestseller ‘Why we sleep’ benoemt ‘slaapdiplomaat’ Matthew Walker (Berkeley) een reeks onthutsende gevolgen van slaaptekort. Zo blijk je na een nacht van vier uur een even groot gevaar op de weg als wanneer je dronken bent. Een minder bekend nadeel van slaapgebrek zou in de nabije toekomst wel eens in het middelpunt van de belangstelling kunnen komen te staan: het verband met vaccinatie.

Eén van de dingen die ik veel doe is het weerleggen van nepnieuws over elektrische auto's. Als er een nieuw rapport uitkomt waaruit zogenaamd blijkt dat elektrische auto's toch niet zo goed zijn voor het milieu krijg ik direct berichten via whatsapp, email en twitter dat ik dat rapport eens onder de loep moet nemen. Meestal kan ik het op twitter dan vrij snel debunken. Maar wat eind november gebeurde was wel heel bizar.

Google Maps en Street View zijn ondenkbaar zonder de evolutie van de smartphone en het plan om zelfrijdende auto’s te ontwikkelen. In de tweede helft van de jaren 0 voorzag Google dat gebruikers met hun mobiel adressen en uitgaansgelegenheden zouden willen vinden en in ruil daarvoor hun persoonlijke gegevens best willen prijsgeven (waarmee Google dan weer gerichte advertenties kan produceren).

Met 71,7 miljoen reizigers was Schiphol in 2019 – vóór de coronacrisis – de derde luchthaven van Europa. Weliswaar zijn er diverse trein- en busverbindingen met Amsterdam, maar er is geen metrolijn van en naar de hoofdstad. Vooral buitenlanders verbazen zich daar wel eens over.

In de Duitse veerhaven Sassnitz ligt momenteel een Russisch pijpenlegschip werkloos omdat één van de grootste infrastructuurprojecten terecht stilligt. Het schip kan een kilometer pijpleiding per dag aanleggen, en moet de resterende 160 km van de Nord Stream 2 gaspijpleiding aanleggen. Werk dat het schip overneemt van de 'Pioneering Spirit' van Allseas, het Zwitsers-Nederlandse bedrijf dat deze zomer eieren voor zijn geld koos toen de VS dreigden met sancties tegen alle bedrijven die meebouwen aan deze pijpleiding. Allseas zou de pijpleiding in een derde van de tijd hebben kunnen aanleggen.

Als het goed is, hebben we allemaal geleerd wat volgens de Brits-Oostenrijks filosoof Karl Popper de kern van de wetenschap is: empirische falsificatie. Je formuleert een hypothese en onderwerpt die aan een test. Iedere veronderstelling die je op die manier niet hebt kunnen verwerpen is mogelijk waar. En dat is uiteindelijk alles wat we weten: de wetenschappelijke waarheid als optelsom van alles wat geen aantoonbare onzin is.

Een van de wonderlijkste niet-ingeloste beloften van Donald Trump is die van een nieuwe infrastructuur. Op campagne in 2016 had hij het vaak over het ‘verkruimelende’ Amerika, dat eruit zag ‘als een derdewereldland’, met een infrastructuur die ‘uit elkaar aan het vallen’ was. Tijdens zijn overwinningsspeech beloofde hij de snelwegen, bruggen en tunnels te herbouwen, ‘op een manier die, overigens, zijn gelijke niet kent’.