Kunstmatig intelligente computersystemen (AI) worden steeds beter in het verwerken van data. Ze kunnen een kat van een hond onderscheiden en gezichtsherkenning wordt steeds beter. Maar soms gaat het mis en levert AI een vreemd resultaat. Hoe dat komt is vaak onduidelijk. Niemand weet precies hoe de systemen tot een bepaalde conclusie komen. AI is een black box.

Door de opkomst van crypto-munten als Bitcoin is er de afgelopen jaren veel aandacht voor blockchain, een nieuw soort database waarin transacties vastgelegd kunnen worden. Maar de impact van deze technologie is groter dan cryptocurrency. Het is een technologie waarvan beweerd wordt dat vertrouwen niet meer nodig is.

Op de campus van de TU Eindhoven verrijst in 2023 een nieuw pand. Opvallend aan het ontwerp zijn de ondergrondse laboratoria voor onderzoek naar quantumtechnologie. Het bouwproject –  begroot op 8 tot 11 miljoen euro – kreeg onlangs goedkeuring van het College van Bestuur.

Over een aantal jaar moet op bijna 3 km hoogte, op een bergtop in Chili, ’s werelds grootste telescoop verrijzen. Deze Extremely Large Telescope (ELT) wordt gebouwd door de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO). De onderdelen worden momenteel op allerlei plekken ter wereld in elkaar gesleuteld, waaronder in Nederland. Zo zal TNO samen met het Nederlandse bedrijf Demcon Focal belangrijke ‘laser-guide-star’-technologie leveren die de telescoop in staat stelt scherpere beelden te maken van de nachtelijke hemel dan tot nu toe mogelijk was.

Intelligent materiaal dat leert door zichzelf fysiek te veranderen, kan de basis vormen van een compleet nieuwe generatie energiezuinige computers. Onderzoekers aan de Radboud Universiteit hebben ontdekt dat een netwerk van kobaltatomen het vermogen heeft om zichzelf aan te passen afhankelijk van de input die ze zagen.

Laserstralen kunnen worden gebruikt om de positie of snelheid van een object nauwkeurig te meten. Daarvoor is wel een duidelijk, onbelemmerd beeld van dit object vereist. Onderzoekers van de Universiteit Utrecht en TU Wien (Wenen) kunnen ook nuttige gegevens uit een meting met gereflecteerde en verstrooide stralen halen.

Nederland en Duitsland slaan de handen ineen om om de uitwisseling en toepassingen op het gebied kunstmatige intelligentie (AI) tussen bedrijven te bevorderen. Daarvoor is Duits-Nederlandse fieldlab Artificial Intelligence for Digital Twins (AI4DT) opgericht.

De centrale spil van de ontwikkeling van de toekomstige Einstein Telescoop – voor de detectie van zwaartekrachtgolven – staat in Maastricht. Bij de universiteit van deze stad verrijst een laboratorium voor ET Pathfinder, een prototype van de Einstein Telescoop. De bouw van het laboratorium nadert zijn voltooiing. Wat gaat er in het lab gebeuren?