Meer goederen over water vervoeren kan de druk op de wegen verminderen en de uitstoot reduceren, maar de Europese scheepvaartsector wordt tegengehouden door een tekort aan arbeidskrachten. Autonoom varen – op een vergelijkbare manier als bij zelfrijdende auto’s – zou kunnen helpen de capaciteit uit te breiden. Veiligheidseisen en wettelijke obstakels staan deze ontwikkeling nog in de weg.

Het coronavirus is behalve een ziekteverwekker ook een stimulans voor de adaptatie in de gezondheidszorg van kunstmatige intelligentie, E-health, 3D-printing en misschien zelfs blockchain.

In deze rubriek staat TW stil bij opmerkelijke feiten, die een verrassende blik werpen op de lopende actualiteit. Deze keer viel me tijdens het kijken van één van de vele online schaaktoernooien voor de wereldtop op dat zelflerende algoritmen het schaakspel ingrijpend veranderen.

Philips en UMC Utrecht zijn een onderzoekspartnerschap gestart voor het commercialiseren van een MRI-technologie, waardoor patiënten voortaan minder tijd hoeven door te brengen in een MRI-scanner. Deze nieuwe technologie is bedacht door universitair hoofddocent Alessandro Sbrizzi en hoogleraar Nico van den Berg (UMC Utrecht) en werd begin dit jaar door de onderzoekers al naar buiten gebracht.

Op 3 september om 3:51 uur ’s nachts werd vanaf lanceerplatform Kourou in Frans-Guyana een Arianespace Vega-raket omhoog geschoten met een bijzondere lading: de eerste aardobservatiesatelliet met kunstmatige intelligentie. Het gaat om de miniruimtecamera HyperScout-2, die is ontwikkeld en gebouwd onder leiding van het Nederlandse bedrijf cosine. De lancering had nog heel wat voeten in de aarde.

De organisatie achter het platform ClimateTrace wil in oktober, nog vóór de grote COP26 klimaatconferentie in Glasgow, betrouwbare data presenteren die wereldwijd de CO2-emissies aangeven op het niveau van individuele centrales, fabrieken en zelfs schepen.  Woordvoerder Al Gore, voorheen vicepresident van de VS, noemt het een ‘body-cam voor de planeet’ waarmee straks iedereen kan zien hoeveel, waar en door wie CO2 wordt uitgestoten.  Hij voorspelt dat dergelijke informatie internationaal wantrouwen over het sluiten en naleven van klimaatakkoorden zal wegnemen.

Waar het menselijk oog en een gewone camera maar drie kleuren zien, ziet de hyperspectrale camera er honderden. Het is een opkomend veld dat talloze mogelijkheden biedt. Wat zien deze camera’s, wat kun je ermee en hoe wordt het toegepast?

Artificial intelligence (AI) moet gevoelige beslissingen kunnen uitleggen. Kredietverstrekking, strafrecht, opsporing, medische analyse, human resources: als een slim systeem over jouw leven beslist, wil je weten waar het zo’n besluit op baseert. Daarom wordt de roep om ‘self-explaining AI’ steeds luider. Het vakgebied heeft al zijn eigen acroniem: XAI. Verschillende landen werken aan wetgeving.